Omgaan met verandering

De wereld om ons heen verandert continu. Dat weten we en ervaren we dagelijks. Denk maar eens aan het weer, de omgeving waar je bent, de mensen om je heen: niets blijft permanent hetzelfde. Ook in onszelf staan zaken niet stil. Zo zijn bijvoorbeeld onze emoties en onze gedachten continu in beweging. Wanneer je er even bij stilstaat, merk je ook dat je lichaam onderhevig is aan verandering. Afhankelijk van het moment en van wat je doet, beweegt het anders en voelt het anders. We weten het, maar zijn we ons hier ook echt bewust van?

Over het algemeen zijn we geneigd verandering als een concept te zien, iets wat ver buiten onszelf ligt en waar we eigenlijk geen invloed op hebben. Dat is jammer, want we hebben juist veel (onbewuste) ervaring in het omgaan met verandering. Door anders naar verandering te kijken en onszelf te trainen, kunnen we er makkelijker mee omgaan. Dat komt goed van pas nu we in een tijd van zichtbare verandering met elkaar op zoek zijn naar ‘het nieuwe normaal’.

Kijk naar wat er feitelijk gebeurt

Neem een paar minuten tijd om in alle rust tot jezelf te komen. Zet je timer op vijf minuten. Zorg dat je comfortabel zit, je telefoon op vliegtuigmodus staat en je huisgenoten je even niet storen. Als je het fijn vindt sluit je je ogen. Adem een paar keer diep in en uit en ga met je aandacht naar je ademhaling. Observeer hoe je ademhaling op dit moment is. Volg iedere in- en uitademing, kijk er als het ware naar. Je zult zien dat iedere ademhaling anders is dan de vorige.

Wat je ook zult merken, is dat je afgeleid wordt. Dit hoort erbij. Er schieten gedachten in je hoofd en de neiging van je geest is om zich mee te laten slepen in het verhaal. Voordat je het weet zijn de vijf minuten voorbij en heb je een eerder gesprek driemaal in je hoofd herhaald of heb je je to-do-lijst verder aangevuld. Mogelijk gevolg is dat je je meer gejaagd voelt dan een paar minuten geleden. Het is niet wat je wilt, maar het kan zomaar gebeuren.

Wat helpt is om jezelf te trainen in het opmerkzaam zijn wanneer je wordt afgeleid. Gaan je gedachten met je aan de haal? Registreer het en breng je aandacht terug naar je ademhaling, zonder boos te worden of gefrustreerd te raken dat het zogenaamd niet lukt. Er is geen man overboord, je bent aan het oefenen. Je realiseert je dat er iets is veranderd. Je aandacht was eerst bij je adem en nu niet meer. Je kijkt naar de nieuwe situatie, beslist dat je je aandacht wilt trainen en brengt je aandacht terug naar je ademhaling en je volgt je volgende in- en uitademing weer. Je hebt op een hele constructieve manier gedeald met verandering! Naarmate je dit vaker oefent gaat het je steeds makkelijker af om te zien dat je gedachten je weer verleid hebben mee te gaan in een verhaallijn. En doordat je het ziet, kan je kiezen wat je er mee wilt doen.

De parallel met de dagelijkse realiteit

Op weg naar ‘het nieuwe normaal’ worden we allemaal geconfronteerd met nieuwe omgangsvormen, nieuwe manieren van werken, anders overleggen et cetera. Er verandert veel en dit kan allerlei reacties en emoties oproepen. De vraag is, wat roept het bij jou op? Voel je gelatenheid en doe je bijna gedachteloos datgene wat er van je wordt gevraagd? Of word je rebels, boos of gefrustreerd? Schiet je in een staat van controledrift of perfectionisme? De reactie die de nieuwe omstandigheden bij jou oproepen is waarschijnlijk ‘automatisch’ en voor jezelf heel herkenbaar. Net zoals je geest vrijwel automatisch kan worden meegenomen in verhalen, zo kan jij automatisch worden meegenomen in hoe je reageert op veranderende omstandigheden. De uitnodiging is om stil te staan bij je eigen automatismen. Ernaar te kijken en er wat mee te experimenteren. Zijn er misschien nog andere manieren om met de situatie om te gaan? Wees vooral nieuwsgierig en houd het luchtig.

Door in stilte je aandacht te trainen heb je als het ware op het droge geoefend om te dealen met dat wat je overkomt, wat er in en om je heen verandert. Je herkent dat er iets verandert en kiest om tot actie over te gaan. Je laat je niet leiden door je automatische piloot, maar staat even stil, overweegt en kiest. Misschien kies je voor dezelfde actie als voorheen. Mogelijk verras je jezelf door iets totaal anders te doen. Glimlach om dat wat je jezelf ziet doen, maak het niet te zwaar, de wereld om ons heen verandert toch wel. Dan kun je er maar net zo goed bewust mee dealen en met een glimlach kijken naar hoe je dit doet.